Istorijat Međunarodnog pokreta Crvenog krsta i Crvenog polumjeseca

Priča o Crvenom krstu započela je 24. juna 1859. godine, u gradu Solferino, malom mjestu na sjeveru Italije. Vodila se bitka za nezavisnost poslije koje su Austrijanci protjerani sa sjevera Italije. Bitka je trajala 15 sati i ostavila je za sobom 40 000 ranjenih, od kojih su mnogi podlegli povredama.

Sanitetske službe su bile daleko od ovog mjesta, ali se zato tu našao mladi trgovac iz Ženeve, Anri Dinan. Dinan je imao 31 godinu i ovo mjesto trebao je da bude samo usputna stanica do mjesta u koje ide da se bavi svojim poslom. Vidjevši stravičan prizor, u njemu se probudio nagon za pružanjem pomoći svim ranjenim. Njemu je pomogao mali broj ljekara, koji se tu našao, kao i lokalno stanovništvo, sa oskudnim sredstvima i pomagalima. Anrijeva namjera je bila da spontano regrutuje volontere, tj. civilno stanovništvo, koji su u početku bili nevoljni da pomognu.

Čuvenom rečenicom „Tutti fratelli” – „Svi smo braća”, Anri Dinan uspio je da pokrene i ohrabri mještane Solferina da pomognu. Oni su zajedničkim snagama odveli ranjenike daleko sa bojnog polja u njihove kuće i u crkve gdje im je ukazana pomoć.
Tri dana i tri noći, Anri Dinanse se, zajedno sa dobrovoljcima, brinuo o ranjenicima, iako su im nedostajala odgovarajuća sredstva za pomoć.

Razmišljanja o tome što se dogodilo u Solferinu mučila su Anri Dinana i on je došao na ideju da se oformi medjunarodno društvo za pomoć, koje bi se baziralo na ugovoru, a pravno bi obavezalo države. Dinan nije mogao da ne misli o strahotama koje su se dogodile u Solferinu, pa je tri godina nakon tog nemilog događaja napisao knjigu „Sjećanje na Solferino”. U knjizi je, osim nedaća sa kojim su se suočili ranjenici, predstavio i svoje ideje koje su se odnosile na formiranje društva za pomoć ranjenicima i ustanovljavanje skupa pravila za zaštitu ranjenih vojnika.

Bitka kod Solferina Anri Dinan

Mali broj ljudi je podržao tu njegovu ideju, a među njima su bili general Gijom Anri-Difur, Gustav Monije, Luj Apia i Teodor Monoar. Njih petorica su se sastali prvi put 17. februara 1863. godine i tada su sačinjavali „Medjunarodni komitet za pomoć ranjenicima”. Poznatiji kao „Komitet petorice”, oni počinju da šire ovu ideju po svijetu. Difur otvara konferenciju, 26.oktobra, koja je okupila 36 predstavnika iz 16 zemalja. Nakon deset dana kongresa skup donosi deset odluka i govori o tome da se u svakoj zemlji stvori jedan nacionalni komitet za pomoć ranjenicima, a kao uslov za to postavlja se zahtjev da sanitetske službe, dobrovoljci i ranjenici budu zaštićeni, odnosno da budu proglašeni „neutralnim” i „nepovrjedivim”. Usvaja se kao znak zaštite i raspoznavanja crveni krst na bijelom polju, obrnuto od švajcarske zastave, u znak zahvalnosti prema Anri Dinanu. Ovo je predstavljalo i preteču osnivanja Medjunarodnog komiteta Crvenog krsta.

U Ženevi je, 22. avgusta 1864. godine, potpisana prva konvencija, koja se odnosi na zaštitu ranjenika u kopnenim snagama. Zaštita je 1868. godine proširena na ranjenike pomorskih snaga i brodolomnike.

General Difur i savezni savjetnik Jakob Dubs, 17. jula 1866. godine, stvaraju Švajcarski Crveni krst. U cijelom svijetu počinje obuka dobrovoljaca za pružanje pomoći bolesnima i ranjenima. Snabdijevaju se magacini zavojnim materijalom, ćebadima i drugim potrebnim materijalima. U godinama koje slijede polako se formiraju društva Crvenog krsta.

Crveni krst je vrlo brzo stavljen na probu prilikom izbijanja francusko-njemačkog rata 1870. godine.

Crveni krst je vidjen i kao organizacija koja treba da pomogne i u mirnodopskim uslovima, da pruži pomoć bolesnicima, starijim osobama, hendikepiranima ili osobama kojima je ta pomoć potrebna. Pomoć je organizovana i u slučaju prirodnih i drugih katastrofa.
Anri Dinan je bio ne samo pokretač ove značajne ideje već i vizionar. Predvidio je Prvi svjetski rat.

Uprkos svemu on zapada u zaborav. Nalazi svoj mir u bolnici Hajden. Anri živi potpuno povučen, dok ga nije posjetio novinar Georg Baumberger, koji je započeo istraživanja o njegovom životu. Tada se pažnja ponovo usmjerava na Anri Dinana i on dobija prvu Nobelovu nagradu, u svojoj 73. godini života. Sav novac koji je dobio on daje u humanitarne svrhe.

Ratovi nadolaze i Crveni krst mora biti spreman da odgovori svim izazovima koji su pred njega stavljeni.
Nacionalna društva se ujedinjuju 1919. Godine i stvaraju Federaciju društava Crvenog krsta.
Medjunarodni pokret Crvenog krsta i Crvenog polumjeseca se danas sastoji od 186 nacionalnih društava (Crveni krst Crne Gore je dobio status 186. članice Pokreta, nakon priznavanja državne nezavisnosti Crne Gore), Međunarodnog komiteta Crvenog krsta, Međunarodne federacije društava Crvenog krsta i Crvenog polumjeseca, kao i Medjunarodne konferencija sa državama potpisnicama Ženevskih konvencija.

U anale Crvenog krsta svakako je ušao i Maks Huber, predsjednik Međunarodnog suda pravde u Hagu, a bio je i na čelu Međunarodnog komiteta Crvenog krsta. On je tokom godina na čelu MKCK-a stavio na raspolaganje svoje ogromno iskustvo i znanje iz domena medjunarodnog prava. On je pokušao da ubijedi države u neophodnost zaštite civilnog stanovništva u slučaju rata.